Li ser ruye dinyaye du cure civat hene: Civata belgedar u civata bebelge. Civata belgedar, civata zanyariye ye. Lewra bingeha zanıne, nivıs u belge ne. Nivıs, belge u zanın ronahı ye. Mirov di civateke ronahı u peşketı ye. Zanin hez u dewlemendı ye. Nirx u hejahiyen mirovahiye di civateke wiha de dikare zengıntir bibe u bi peş ve here. Jiyan bi nivise te belgekirin. Belge dibe zanın, zanın jı, ji jiyane re dibe hez u ew xwedi dike. Di domana ronıdariya kurdan de her çend zede ne xurt be jı, nivıs u belge adı dibin parçeyeki jiyane. Pediviya me kurdan, ji her kesızedetir bi belge u zanyariye heye. Dive em teqez xebaten xwe binivısin, bikin belge u peşkeşı civake bikin, da ku nifşen nu je sud wergirin.
Li ser ruye dinyaye tişki ku cih u nirxe mirov diyar dike, ziman e. Ziman, Ji bo zanavaya mirovı hemaneke bingehın e. Ev heman, hem ji bo kesan, hem jı ji bo pewendiya kesen a bi civate re, xaleke referanse ya esasi ye. Takekes bi ve heman u referanse te tarıf kirin. Ziman ji her aliye ve neynika çanda neteweyi ye. Ziman movik, prusk u hestiye pişta çande ye. Hemana sereke ya ku gel derdixe qada netewebune, ziman him u stuna sereke ya civakı ye. Humboldt "Giyana neteweyenke, zimane we ye, zimane we jı, giyana we ye. wosler "Ziman neynika çande ye. Herınger "Wateya ave, ji bo jiyane çi be, ji bo mirov u gelan jı, ziman ew e" dibeje. bermayen zanıne, bi navgina zimen ji nifşen kevin derbası nifşen nu dibin. Depokirin u belavkirina zanine, bi navgına zimen ji nifşen kevın derbası nifşen nu dibin. Depokirin u belavkirina zanine, bi navgına zimen pek te. Peşveçuna ramane jı, her wiha ye. Bingeha çebun u peşveçuna mirovı jı, ev e. Ziman, mirov u raman bi hev re di nev pewendiyeke xurt de ne. Zimane zikmakı motora bıre ye.
Em ji zimen çendı karibin zede sud wergirin u di ve mijare de pekhatı bin, ewçend ferisen me yen ramane jı, zadetir dibin. Raman u ıfadekirina ramane, bi awayekı şidyayı bi hev ve giredayı ne. Pewendiyeke xurt di navbera raman u zimen de heye. Ziman amura ramane ye, raman bi navgına zimen te ıfadekirin. Faktora herı mezin u sereke ya ku mirovı ji candaren din vediqetıne, raman e. Azadiye ramane, nave mafe mirov e sereke u maka azadiyan e. Cihe ku le azadiya ramane tune be, xebaten zanistı, peşveçuna zanyarı, şexsiyeten xurt u civateke azad jı çenabe. Raman fenemoneke guherbar e. Gava raman diguhere, şeweya ıfadekirin ramane, ango zimane ramane jı diguhere. Mirov bi nirxdaraziyen pence sal bere, peşveçun u rudanen ıroyın nikare fam bike. Ji bo ku mirov karibe peşveçunen ıroyın rast fam bike u li gori ve rastiye helwesteke baş wegire u bi peş ve biçe, beriya her tiştı, dive ku ezbera xwe bike. Ta ku ezber xera nebe, guhera pek naye.
