Sanayi devriminden sonra, esas olarak makinalaşmanın ortaya çıkmasından bu yana ve yeşil devrim su¨recinde, insanlar ve makinalar, insanları beslemek için u¨ru¨n yetiştirmek amacıyla verimli bir şekilde işbirliği yapmaktadır. Ancak, önu¨mu¨zdeki yıllarda nu¨fus artışıyla yu¨zleşmek için, sadece u¨retkenliği artırarak insanları beslemek değil, aynı zamanda bunu mu¨mku¨n olan en verimli ve saygılı şekilde yapmak, diğer bir deyişle su¨rdu¨ru¨lebilir olarak u¨retmek amacıyla da başarılı olmak için ekstra bir çaba gerekmektedir. Bu zorlukla yu¨zleşmek için, son on yılda, özellikle gu¨venilir tarımsal verilere erişim ve bunlardan en uygun anlamı çıkarmak için, gelişmiş bilgisayar teknikleri gibi teknolojide dikkate değer gelişmeler ortaya çıkmaktadır. Dijital teknoloji tarafından yönlendirilen bu yeni yaklaşım, yetiştiricilerin tekrarlayan, fiziksel olarak zorlu ve sıkıcı saha görevlerinden kaçınma girişiminde işçilerden ziyade u¨ru¨nlerinin denetçisi olarak hareket etmeleri gerektiğini ima etmektedir. Bu modern tarımsal çerçevede, veri çok önemlidir ve bilgi tabanlı yönetim döngu¨su¨, kavram ve görevleri birleştiren pratik bir yaklaşım sağlar.
Tarım 5.0’dan en iyi şekilde yararlanmak için, kullanıcılara, ideal olarak modern teknolojileri öğrenmeye ve tarıma uygulamaya istekli genç çiftçilere derin eğitim verilmesi ve gelecek nesillere bir yenilenme sağlanması gerekmektedir. 21. yu¨zyılda gıda u¨retiminin getirdiği zorluklarla yu¨zleşmek için, veriye dayalı yönetimin tu¨m gu¨cu¨nu¨ gösterebilen modern ve su¨rdu¨ru¨lebilir bir tarıma doğru ilerlemek amacıyla doğru zaman gibi göru¨nmektedir. Tarım 5.0’a geçiş, önu¨mu¨zdeki on yıl için çoğu bu¨yu¨k tarım ekipmanı imalatçısının gu¨ndeminde yer almaktadır. Bu nedenle, tarım robotlarının bir sonraki - daha akıllı-nesil tarım makinaları olarak kabul edilmesi durumunda, ekipman imalatçıları bu hamlede kilit bir rol oynayacaktır.
Tarımsal u¨retimin yaygınlaşması, insanlığın çevre u¨zerindeki en bu¨yu¨k etkilerinden biri olmuştur. Birçok habitatlar tarımsal u¨retim için dönu¨ştu¨ru¨lmu¨ştu¨r. Tarımsal u¨retim, biyoçeşitlilik için en bu¨yu¨k baskılardan birisidir. Tarımsal u¨retimin, iklim değişikliğini azaltacak şekilde enerji u¨retme ve kullanma konusunda önemli bir işlevi vardır. Tarımsal u¨retim işletmelerinde, fosil yakıtlar yerine du¨şu¨k karbonlu yenilenebilir enerjiler kullanmak, çiftlik sahiplerinin enerji kaynakları u¨zerindeki kontrolu¨nu¨ artırabilir, maliyetleri azaltabilir ve iklim değişikliği ile mu¨cadele edilebilir. Tarım temelli biyoyakıtların u¨retimi ve kullanımı konusunda, çevresel ve sosyal sorumluluğun dikkatle değerlendirilmesi ve biyolojik kökenli enerji u¨retiminden kaynaklanan emisyonların titiz ve kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesi gereklidir.
Tu¨rkiye Cumhuriyeti’nin 100. kuruluş yılı anısına hazırlamış olduğum bu bilgi seti, başta kurucu lider ve bilge önder Mareşal Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK olmak u¨zere, kurtuluş savaşı ve kuruluş mu¨cadelesinde bu¨yu¨k bir özveri ile görev alan bu¨tu¨n insanlara ve u¨lkemizde tarımsal mekanizasyon eğitim ve araştırmalarının öncu¨lerine ithaf olunur. Değerli eserleri ve önemli katkıları için en içten teşekku¨rlerimi ve sonsuz saygılarımı sunarım.
Prof.Dr. Hasan Hu¨seyin ÖZTÜRK
Adana, Ekim-2023
