Öteki Bilinç : Gerçeküstücülük ve İkinci Yeni

İkinci Yeni üzerine bugüne değin yapılan çalışmaların büyük bir bölümü aktarımcı, özetleyici, derlemeci kısaca deskriptif metinlerden ibaret kaldı: Belirli bir önesürüşten yoksun, bir tez'i olmayan metinler!

Halbuki İkinci Yeni, uzun bir süredir bu türden deskriptif olmayan irdeleyici, temellendirici analitik çalışmaları beklemekteydi. Müesser Yeniay'ın 'Öteki Bilinç, Gerçeküstücülük ve İkinci Yeni', işte bu eksikliği gidermede değerli bir örnek oluşturuyor.

Yeniay, İkinci Yeni'nin Fransız Gerçeküstücülüğünün bir varyantı olarak gören yaklaşımlara karşı eleştirel bir tavır alarak söze başlıyor. Yeniay'a göre doğru olan, bu kitabın 'Sonuç' bölümünde dile getirildiği biçimiyle şudur: 'İkinci Yeni dilsel ve edebî bir kaygının adıdır. Dolayısıyla, Gerçeküstücü bir şiir olduğu söylenemez.'

Analitik bir okuma, her şeyden önce, farklılıkları belirlemektir. Yeniay, İkinci Yeni'nin 'imge' konsepti ile Gerçeküstücü 'imge' konseptinin 'gerek amaç gerek yöntem bakımından' farklı olduğunu gösteriyor. Meselenin özü de budur! Bu fark, hem ayırt edici hem de kuşatıcı bir farktır; -ve İkinci Yeni şiirinin Gerçeküstücü bir şiir olmadığını kanıtlamaya yeter...

- Hilmi Yavuz