MOLEKÜLER BİYOLOJİ TEKNİKLERİ
978-605-9160-60-5
Moleküler Biyoloji ve Genetik, Deoksiribonükleik asit (DNA), Ribonükleik asit (RNA) ve proteinler gibi makromoleküllerin, farklı model hücrelerden ve organizmalardan izole edilmesi, saflaştırılması, çoğaltılması, görüntülenmesi, enzimler ile kesilmesi, kalite ve kantitesinin belirlenmesinde kullanılan birçok tekniği bünyesinde bulunduran önemli bir bilim dalıdır.
Moleküler Biyoloji ve Genetik alanında kullanılan teknikler; Tıp, Veterinerlik, Eczacılık, Ziraat, Adli Tıp, Tüp Bebek, Klinik Mikrobiyoloji, Genetik Mühendisliği gibi çeşitli bilim dallarında rutin kullanımda yer alan yöntemlerin geliştirilmesine neden olmuştur. Ayrıca son yıllarda gen mühendisliği alanındaki genom düzenleme “editing” yöntemlerinin keşfine bağlı olarak, çeşitli genetik hastalıklara neden olan mutasyonların silinmesi yönündeki bilimsel başarılar, Moleküler Biyoloji ve Genetik alanındaki yöntemsel yaklaşımların toplumun genelinde problemleri çözme konusunda umut vaadedici olduğunu göstermektedir.
Ülkemizde sayıları artmakta olan Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü mezunlarına birçok istihdam alanında ihtiyaç duyulmaktadır. Temelde istihdam profilinde beklenti, laboratuvarda Moleküler Biyoloji ve Genetik uygulamalarına hâkim, temel yöntemler konusunda deneyimli ve var olan protokolleri geliştirebilen, teknikleri bilen ve ilişkili aletleri tanıyıp, başarılı şekilde kullanabilen Ar-Ge personelinin, bilim insanlarının yetiştirilmesidir. Bu nedenlerden dolayı, hazırlamış olduğumuz bu kitap ile ülkemizdeki Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümleri veya benzer uzmanlık derecesi sağlayan lisans ve lisansüstü programlarında kullanılmak üzere temel Moleküler Biyoloji Teknikleri, çeşitli uygulamalar eşliğinde, görsel içerikler ile teorik-pratik açıdan rehberlik gösterebilecek bir kaynak olarak hazırlanmıştır.
Kitapta, Moleküler Biyoloji laboratuvar güvenlik kuralları, kimyasal solüsyon hazırlama, farklı kökene sahip hücrelerden genomik DNA, plazmid izolasyonu teknikleri, Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) ile hedefli DNA parçalarının çoğaltılması, kesim enzimlerinin uygulanma prensipleri ve örnekleri, agaroz ve poliakrilamid jelde görüntüleme uygulamaları, toplam RNA izolasyonu, cDNA'ya çevrim ve eş zamanlı Revers Transkriptaz PZR (qRT-PZR) ile gen hedeflerinin çoğaltılması, hücrelerden protein eldesi, organele özgün protein izolasyonu yöntemleri, hedef proteinlerin varlıklarının ve lokalizasyonlarının tespit edilmesinde kullanılan immunoblotlama, EMSA, ELIZA, HPLC ve 2D-DIGE yöntemlerine ilişkin teorik ve aktivite uygulamaları ile pratik kazandırılması hedeflenmektedir.
Kitabımızın hazırlanması esnasında kullanılan tüm deneysel basamakların belirlenmesi, optimize edilmesi ve olası aksiliklerin üstesinden gelinmesinde İstanbul Kültür Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü laboratuvar alt yapısı kullanıldığı için İstanbul Kültür Üniversitesi'ne teşekkürlerimizi iletmeyi borç biliriz. Bölümün kuruluşundan beri özveri ile çalışan ve bizi destekleyen hocamız Prof. Dr. Narçin Palavan Ünsal'a tüm kalbimizle teşekkür ederiz. Bizlere vermiş oldukları cesaret ve hayal ettiklerimizi yapabilmemiz için sağlamış oldukları sonsuz destekleri nedeni ile saygıdeğer ailelerimize teşekkür ediyoruz.
Moleküler Biyoloji Teknikleri kitabında yer alan DNA, plazmid, PZR, restriksiyon enzim kesimi, Elektroforez, Poliakrilamid Jel Elektroforezi, ELIZA, HPLC konuları ve aktivite çalışmalarında çizilen tüm şekiller, Servier Medical Art ile hazırlanmış ve akademik çalışmalar için kullanımı serbest olan şekil taslaklarından yardım alınmıştır. Ayrıca çeşitli kimyasalların, nükleotitlerin kimyasal yapısı için PubChem Projects'in kullanıma açık olan sitesinden şekiller alınarak modifiye edilmiştir. Şekilerin çizilmesinde yardım aldığımız Servier Medical Art ve PubChem Projects sağladıkları teşekkür ederiz.
Doç. Dr. Ajda Çoker Gürkan Doç. Dr. Pınar Obakan Yerlikaya Doç. Dr. Elif Damla Arısan
