İstanbul’un Üsküdar semtinin tarihi kişiliklerinden biri olan Hoca Ali Rıza, tevazusu, tokgözlülüğü ve uysal kişiliğiyle öğrencileri arasında çok sevilen bir resim öğretmeniydi. İstanbul manzaraları, mehtaplı gece resimleri, Salacak ve Kız Kulesi’nin farklı görünümlerinin yanı sıra ürettiği pek çok resimle on dokuzuncu yüzyıl Türk resim sanatında tanınan bir sanatçı haline gelmişti.
Kuleli Askeri İdadisi’nden sonra Mekteb-i Harbiye’de eğitim alan bir genç olarak arkadaşlarıyla birlikte okulda resimhane açılması için çalışmış, Batı tarzı ilk resim eğitimini bu sayede almaya başlamıştı. Dönemin önemli ressamlarının yanı sıra Süleyman Seyyid’den de dersler alan Hoca Ali Rıza, hocasının ona hediye ettiği resim sehpasını yaşamı boyunca saklamıştı. Saray çevresinin çocukları için kurulan Zâdegân sınıfı öğrencilerine, şehzadelere, kız öğrencilere resim dersleri veren Hoca Ali Rıza, Yıldız Porselen Fabrikası için porselen tasarımları yapmış, okullar için resim eğitimine yönelik albümler de hazırlamıştı.
“Türk Sanatının Büyük Ustaları” başlıklı serinin beşinci kitabı Hoca Ali Rıza, müziğe de büyük ilgisi olan, ince düşünen bir ressamın yaşamından kesitler sunuyor. Ressamın manzara resmine yaklaşımını hem felsefi hem de teknik yönlerden değerlendirmeye yönelik ipuçları vererek okuru, Hoca Ali Rıza’nın iç dünyasında renklerle dolu bir yolculuğa çıkarıyor. Kız Kulesi’nden Kandilli’ye, Tarabya’dan İstanbul’un önemli kamusal alanlarından kahvehanelere, ada manzaralarından mehtaplı gecelere uzanan bu yolculukla okur ve Hoca Ali Rıza arasında bir bağ kurulmasını sağlıyor.
