Alexis Şanal (SANALarc) tarafından ilham verici ve teşvik edici bir ‘kart destesi’ olarak hazırlanan HEY! Hayal Edilebilir Tasarım Kılavuzu’nun gözden geçirilmiş 2. baskısı YEM Yayın tarafından yayımlandı.
HEY! Hayal Edilebilir Tasarım Kılavuzu şehir planlama süreçlerini keşfedip öğrenebileceğiniz, kamusal alan tasarımı hakkında tartışıp bilgi paylaşabileceğiniz, kentiniz için harekete geçebileceğiniz ve tüm bunları yaparken de eğlenebileceğiniz bir deneyim sunuyor.
Sanat yönetimi ve grafik tasarımı Okay Karadayılar, çizimleri Mrnië Godanca, logo tasarımı Memed Erdener tarafından yapılan HEY! Hayal Edilebilir Tasarım Kılavuzu’nun metin editörleri Linda Shahinian ve Serhan Ada, pedagoji danışmanı ise Simon Johnson.
Gündelik hayatımızda kamusal alanda pek çok deneyim yaşar, pek çok sorunla karşılaşırız. Yaşamımızın bizi tümüyle saran önemIi bir parçası olarak kamusal alan katkıya ve değişime açık olabilir. Tasarımcılara ve kentli-tasarımcılara, yaşanılır, sevilir ve yürünebilir kentler ortaya koyabilmeleri için ortak gelecek kent tasarımlarını hayal edebilme, keşfedebilme, tartışabilme ve paylaşabilme imkanı sunmak amacıyla, HEY! Hayal Edilebilir Tasarım Kılavuzu herkesin katkısına açık bir çağrı olarak başlatıldı ve 101 karttan oluşan bir destede hayat buldu.
HEY! Hayal Edilebilir Tasarım Kılavuzu, kullanıcıların şehirlerin nasıl tasarlandığını keşfetmelerine imkan tanıyan bir kart oyunudur, ayrıca komşuları gerçek kararlar almak için bir araya getiren bir bilgi kaynağının yanı sıra kentin sınırlarını ve sağladığı olanakları keşfetmeye yarayan bir tasarım aracı sunar. Kartlar, canlı kamusal hayatı besleyen ve mahalle birlikteliğini öne çıkaran kendiliğinden örgütlenmiş bir kent tasarımını gerçekleştirmek amacıyla kent-kurma konusunda disiplinler ötesi bir metodoloji ile hazırlandı.
Altı kategori altında toplanan 101 konu başlığı kamusal alanın temel bileşenlerini kapsıyor. Bu bakımdan, kentsel tasarım girişimlerinin hayal gücüne alan açmak amacıyla uzman desteğine, iyi uygulama standartlarına ve performans parametrelerine öncelik veren, bunları müzakere ve prova eden vazgeçilmez bir referans işlevi görüyor. Kategoriler:
- Fiziksel Elemanlar (Yayalar, insan ölçeği, yaya geçitleri, kaldırım ölçüleri, aydınlatma, kent mobilyası, bağlantı elemanları vb. kamusal alanlardaki kullanıcılar, ürünler; doğal ve yapay unsurlar)
- Ekoloji (Gün ışığı ve gölge, ağaçlar, ışık kirliliği, ısı adası etkisi, yağmur suyu, kentli sporcular vb. Sürdürülebilir bir çevre yaratmak için gerekli uygulama ve elemanlar)
- Teknoloji Ve Yenilik (Enerji tasarrufu, su elemanları, takip sistemleri, mobil uygulamalar, yenilikçi altyapı sistemleri vb. çağdaş, geleceğe yönelik ve öncü girişimler, uygulamalar, sistemler)
- Sosyo-Ekonomi (Yerel kimlik, kentsel markalaşma, festivaller, bakım, gayrimenkul değeri vb. ekonomik ve sosyal refah seviyesini artıran kentsel değerler)
- Yönetişim (Herkes için erişilebilirlik, dışarı taşma, zaman odaklı yönetim, çöp, yaya emniyeti, kentsel imkânlar, atık yönetimi vb. kamusal alanda ve mahallemizde işleyen bir düzen yaratan yasa, kural ve yönetmelikler)
- Canlılık (Mekânsal çeşitlilik, ara mekânlar, kentsel geçirgenlik, karakterler, bekleme, dinlenme, fiziksel konfor, güvenlik, işportacılar, sokak sanatı, bilgi erişimi, yaya akışı vb. enerji dolu, canlı, özgün ve yerin ruhunu ifade eden tüm öğeler)
Kartların içeriği; uzmanlar, tasarım aktivistleri, STK’lar ve sanat profesyonelleri tarafından hazırlandı; anlamlı ve zamana dayanıklı bir kent tasarımının yeşermesi için gerekli olan analitik, pratik ve yaratıcı akılları bir araya getirdi. Kart oyunu yaklaşımı her katılımcıya, kent tasarımı gibi kompleks bir alanın içerisinde dinamik bir yol sunuyor. Yazarak, tartışarak ve düşünerek katılım gösteren oyuncular, kartları kendi kent tasarımlarının önceliklerini ve isteklerini göz önünde bulundurarak yeniden organize ederek yeni bir tasarım kılavuzu oluşturuyorlar.
Bir nesne olarak ‘kart destesi’ ile ‘oyun’ konsepti atölyelerde kullanılabilecek sosyal öğrenme boyutunu temsil ediyor. STK atölyelerinin kolaylaştırıcıları, yerel yönetimlerin politika yapıcıları ve tasarım profesyonelleri; paydaşların görüş birliği, derinlemesine tartışmaları ve öncelikleriyle paralel şekilde keşfe ve stratejik düşünmeye yaslanan, “kazanan çözüm”ün (bir başka deyişle özelleştirilmiş bir tasarım kılavuzunun) ortaya çıkacağı hayal gücüne dayalı bir rol üstlenme simülasyonu kurabilirler.
HEY! Hayal Edilebilir Tasarım Kılavuzu; tasarımcıların, kentlilerin ve belediyelerin elini güçlendiren, 150’den fazla katılımcının sanat işleri ve tasarım fikirleriyle oluşturulmuş bütüncül bir tartışma platformu sağlıyor. Hararetli konuşmalar, öncelikler üzerine yapılan tartışmalar, paydaşların hesap verebilirliği, fiziki, toplumsal ve ekonomik konularla ilgili açık uçlu öneriler de nihai olarak bu oyunun bir parçası oluyor.
Hayal Et- Şehirler birer tasarım ürünüdür. Şimdi, daha iyi tasarlandıklarını hayal etmenizi istiyoruz! Daha kullanışlı, daha samimi, daha kapsayıcı olabilirler.
Keşfet- Sizin için alınmış tasarım kararlarının farkına varın! Kentsel tasarımla ilgili terimleri öğrenin, farklı çözümleri keşfedin ve karar verme mekanizmalarının parçası olun.
Tartış- Komşularınızı bir araya getirin! Sorunlarınızı tanımlayın, farklılıklarınızı avantaja çevirin! Oyunu oynayarak kentinizi, kamusal alanınızı şekillendirerek sosyal hayatınızı iyileştirebilir, esnafa destek olabilirsiniz.
Paylaş- İyi bir kent her vatandaşına özen gösterir.Bunu kim sağlar? Kentlinin ta kendisi! Komşularınızla verdiğiniz tasarım kararlarını tartışın, birlikte yaşadığınız yerin daha iyi olması için çalışın; kentlileri, tasarımcıları, şehir plancılarını bir araya getiren atölyeler düzenleyin.
Harekete Geç- HEY! Hayal Edilebilir Tasarım Kılavuzu ile mahallenizin meselelerini tartışmaya açın. Sevdiğiniz, çekici, yaşanabilir kenti hep birlikte tasarlayabilmek için ihtiyacınız olan rehber elinizde.
