Anadolu’da Abbasi - Bizans Mücadelesi (132-193/750-809)

Anadolu, Selçuklular’ın burayı bir Müslüman-Türk yurdu haline getirdikleri XI. yüzyıla kadar birçok millet ve kültüre ev sahipliği yapmış çok önemli bir coğrafyadır. Müslümanlar, İslamiyet’in doğduğu sırada Bizans’ın hakimiyeti altında bulunan Anadolu topraklarına sahip olabilmek için yaklaşık dört asır süren çok çetin bir mücadele vermek zorunda kalmışlardır.

Bu mücadelenin en zorlu safhalarından birini Abbasîler dönemi teşkil eder. Zira devletin kuruluş ve yükseliş dönemini kapsayan ilk yüzyılda, Anadolu’daki mücadelede Bizans’a karşı yeniden ciddi bir üstünlük sağlanmış ve iki taraf arasındaki sınır, Müslümanlar lehine biraz daha ileriye taşınmıştır. Hatta bu dönemde, Emeviler zamanında iskan gerçekleştirilemeyen bazı bölgelere aralarında Türkler’in de bulunduğu Müslümanlar yerleştirilmiştir.

Abbasiler’in Anadolu’da verdiği mücadelenin en önemli kesitini ele alan bu çalışma, ilk Abbasi halifesi Ebü’l-Abbas es-Seffah ile sınır bölgesinde ayrı bir idari birim oluşturmak ve yeni fetihlerle iki taraf arasındaki sınır çizgisini değiştirmek suretiyle bu mücadelelere damgasını vurmuş olan Harunürreşid arasındaki zaman dilimini (132-193/750-809) içermektedir.