İkinci Dünya Savaşı Yılları…
İngilizler,yoğun Alman hava saldırı altındalar, savaşı kaybedecekler, bir şeyler yapmalılar… Bir fizik profesörü Blackett’ı davet ederler ve bu hava saldırısından kurtulmaları için yardım etmesini isterler. Profesör Blackett’ın İngiliz Ordusundan önemli istekli vardır:
Bana, gizli ya da gizli olmayan bütün ihtiyaç duyacağım verileri vermelisiniz. Ben, bu soruna sadece fizikçi gözüyle bakabilirim. Bir ekip kurup probleme farklı görüş açılarından farklı bilimlerden de bütünsel olarak bakmalıyım…
Şeklinde istekleri kabul edilir. Blackett ekibini kurar, bütün verileri alır. Ekip tarafından hava saldırılarının olasılık dağılımı çıkarılır, bir sonraki saldırının şiddeti tahmin edilerek İngiliz savunması güçlendirilir. Bütün bu süreç sonunda bir sonraki Alman hava saldırısı bertaraf edilir…
Bu, öğrencilerime Yöneylem Araştırması masalı olarak anlattığım Yöneylem Araştırması’nın gerçek doğuş hikayesidir ki; bilimsel yöntemi, ekip ruhunu, sinerjiyi, problemi, kararı, modeli, çözümü, süreci…kısaca Yöneylem araştırması ve sayısal analizin içeriğindeki özellikleri bir masal tadında özetlemektedir. Bu masalda, Yöneylem araştırması’nın disiplinler arası yaklaşımı, Blackkett’ın ekip kurma isteğinde; gözlem ve veriye dayalı olarak bilimsel yöntem kullanımı, gizli yada gizli olmayan veri isteğinde sistem yaklaşımı ve problem çözme süreci ise farklı bilim dallarından uzmanlarla bütünsel olarak pobleme yaklaşımında bulunmaktadır.
Yöneylem Araştırması (YA), sözel olarak ifade edilen işletmelere ait çok sayıdaki ve çeşitteki karara konu olan problemleri sayışa bir yapıya dönüştürmekte, hiçbir riske girmeden gerçek problemi (sistemi ) modelleyerek çözümünü gerçekleştirebilmekte ve bir sanat olarak kabul edilen yönetim için bilimsel bir güç oluşturmaktadır.
Yöneylem Araştırması, karar vericiye, karşılaşılan karar probleminin çözümüne yönelik pek çok alternatif sunan oldukça geniş yöntemler hazinesine sahipse de Ya’dan mucizeler beklenmemelidir. Ya’nın hazinesinden doğru yöntemleri seçecek, uygulayacak, daha en başında sözel yapıyı sayısal hale dönüştürecek olanlar, o sihri yapacak olanlar sizlersiniz.
Gelecekte karar verici/yönetici konumuna geldiğinizde size sunulan çözümün elde edilme sürecine ait bilgi ve deneyiminiz ile çözüm değerlerinin yorumunu yapabilme yeteneğiniz sayesinde kararlarınızın bilimsel temelde, etkin ve öngörülü olacağına inanıyorm.
