Okçuluk tarihi üzerine bilimsel çalışmaları bulunan Recep Efe Çoban’ın notlandırmalarıyla zenginleştirilen De Re Militari’nin bu çevirisinde sadece Roma ordusunun teşkilat yapısı ve askerî teknolojisi değil, günümüz ordularına ilham kaynağı olmuş pek çok askerî geleneğin temellerini de bulacaksınız.
Romalı düşünür Flavius Vegetius Renatus’un De Re Militari ya da Epitoma Rei Militaris adıyla bilinen eseri yüzlerce yıl boyunca Avrupalı komutanların yanından ayırmadığı bir eser olmuştur. 4. yüzyılın sonlarında yazılmış olduğu tahmin edilen bu eserin muhtevası çağının ötesinde bir vizyonu ve sadeliği barındırır. Vegetius, eserini mümkün olan en yalın şekilde, dönemin komutanlarının rahatlıkla anlayabileceği bir dil ile kaleme almıştır. Cebinde bu eseri taşıyan herkes, acemi erleri nasıl seçmesi gerektiğini, farklı arazi koşullarında hangi muharebe manevralarını gerçekleştirebileceğini, ordusundaki kuvvetlerin mevcudiyet bakımından oranlarını, sefer öncesi ve sonrasında dikkat edeceği hususları bilecek bir bilgeliğe ulaşmaktadır. Bu sebeple De Re Militari, yüzyıllardır farklı dillere tercüme edilmekte ve askerlik sanatıyla meşgul olanlara rehberlik etmektedir.
Elinizdeki eser, sadece Roma ordusunun değil yerleşik kültürlerle de özdeşleşmiş olan merkezi ordu teşkilatlarının eşsiz bir özeti mahiyetindedir. De Re Militari’nin satır aralarına dikkatlice bakıldığında, günümüz ordularının tarihte yaşanmış askeri hadiselerin benzerleriyle mücadele etmekte olduğu görülür. Muharebede zafer kazanmak için dikkat edilmesi gereken hususlar neredeyse aynıdır. Değişen ise sadece siyasi teşekküllerin isimleri ve askeri teknolojidir.
