Aşk ve Evlilik

Proudhon’un bu eseri 1858’de yayınlanan “Devrimde ve Kilisede Adalet – Pratik Felsefe ” isimli kitabının ikinci ve üçüncü kitabını oluşturmaktadır. Kitap Kardinal- Basençon Başpiskoposu Bay MATHIEU’ya hitaben başlar ve tüm hitapları ona yöneliktir. Metnin başından sonuna kadar Kilisenin ahlak olarak çökmüşlüğünü eleştiri konusu yapmaktadır. O, kendisini de bir devlet olarak ifade etmekten imtina etmememiz gereken kilisenin ahlaki bozulma ve yıkımın odağı olduğunu ifade etmekte fakat modern dönemin yaygın fikri özelliklerinden biri olan bir özden kökünü alan Yüce Adalet fikri ile Hristiyanlığın içinde yol almaktan da geri kalmaz.

Evlilik ve aşk kavramlarının ilişkisi ve farklılıklarına dair hem Hristiyanlığı hem de gelenekleri eleştirmekle kalmaz, ikinci kitapta da göreceğiniz gibi dönemin ünlü düşünür ve edebiyatçılarının - Jean Jacques Rousseau, Béranger, De Lamartine, Roland, De Stael, Necker De Saussure ve George Sand - eserlerini de ele alarak eleştirisinin konusu yapar.

Dönemin anarşistleri ve düşünürlerince misogynist (Kadın düşmanı) olmakla eleştirilen Aile babası Proudhon’un bu kitabındaki eleştirileri herhalükarda günümüz feminist yazınında da - olumlu ya da olumsuz yanlarıyla - ele alınıp değerlendirilmesi gereken değerdedir.

Günümüzün feminizm ve anarşist feminist yazını oldukça çeşitlenip farklılaşmış olsa da tarihsel anarşist yazında tahakküme karşı ortaya çıkan bu derin düşünürün fikirlerinin önemli olduğunu belirtelim.